آشنایی با انواع کد خطا

هنگامی که چراغ چک خودرو روشن می شود، یعنی در بخشی از سیستم خودرو خطا و ایرادی وجود دارد که باید مشکل را برطرف کرد. برای عیب یابی خطاهای خودرو و ایسیو از دستگاه دیاگ یا همان عیب یاب استفاده می کنند. خودروهایی که از سیستم عیب یابی بر مدار یا OBD برای ارتباط دستگاه دیاگ با ایسیو استفاده می کنند، معمولا کدهای خطای استانداردی برای این کار دارند که به آن (Diagnostic Trouble Codes) DCT می گویند.

دیاگ خودرو چیست؟

دیاگ که مخفف کلمه دایاگنوستیک ( Diagnostic ) است به نوعی عملیات خطایابی توسط دستگاه مخصوصی گفته میشود که اطلاعات را از کامپیوتر خودرو استخراج میکند و بعد از آنالیز کدهای خطا موجود در آن، میتوان به ایرادهای جزیی و کلی خودرو پی برد.

به عبارت دیگر به عیب یابی خودرو از طریق کامپیوتر و سیستم‌های دیاگ یا اصطلاحاً دستگاه‌های دیاگ، دیاگ خودرو گفته می‌شود. کلیت کار دستگاه دیاگ خودرو به طور ساده به این صورت است که هر مشکلی که در خودرو به وجود آید یک کد خطا یا ارور مربوط به آن مشکل در کامپیوتر خودرو درج می‌شود.

حال دستگاه دیاگ با متصل شدن به خودرو می‌تواند ارورها یا کدهای خطایی که در کامپیوتر خودرو ثبت شده‌اند را بخواند و اطلاع دهد که دقیقاً در خودرو چه مشکلی به وجود آمده است. از این رو می‌توان گفت که دستگاه دیاگ در واقع یک کدخوان است. یعنی در واقع دستگاه دیاگ کار خاصی انجام نمی‌دهد جز خواندن و شناسایی کدهای خطایی که در کامپیوتر خودرو ثبت شده‌اند.

دیاگ زدن یعنی چه؟

اما اصطلاح دیاگ زدن خودرو به این معنی است که بتوان با استفاده از اطلاعاتی که کامپیوتر خودرو در اختیار ما قرار می دهد، خودرو خود را عیب یابی نموده و بتوانیم اشکالات بروز امده در آن را شناسایی نماییم.

اصولا هر کارخانه خودرو سازی سیستم عیب یابی مخصوص به خودش را داراست و از این لحاظ نمی توان هر خودرویی را با هر سیستمی عیب یابی نمود یا اصطلاحا دیاگ زد.

عموما هنگام مراجعه به تعمیرگاه ها برای عیب یابی خودرو هنگام اتصال دستگاه دیاگ به خودرو اولین سوالی که توسط دستگاه پرسیده خواهد شد، انتخاب نوع خودرو و مدل آن می باشد.

کدهای خطا

کد خطا ترکیبی از چند عدد و حروف است که با نوع خاصی از عیب خودرو مطابقت دارد. انجمن مهندسان خودرو اولین بار فهرست این کدهای خطا را تهیه کردند تا تمام خودروسازانی که باید از قوانین آلایندگی OBD II در ایالات ‌متحده پیروی کنند از کدهای این فهرست استفاده کنند. خودروسازان اروپایی و آسیایی نیز فهرست یکسانی از کدهای خطای پایه را انتخاب کرده‌اند. فهرست کدهای خطا به 4 گروه اصلی تقسیم می‌شوند:

1. کدهای مربوط به موتور، گیربکس و سیستم آلایندگی که با حرف P نمایش داده می‌شوند که مخفف Powertrain به معنای سیستم انتقال قدرت است.

2. کدهای مربوط به سیستم تهویه مطبوع، روشنایی، ایربگ‌ها و موارد دیگر که با حرف B نمایش داده می‌شوند که مخفف Body به معنای بدنه خودرو است.

3. کدهای مربوط به سیستم ضدقفل ترمز، سیستم تعلیق و فرمان الکتریکی که با حرف C نمایش داده می‌شوند که مخفف Chassis به معنای شاسی خودرو است.

4.کدهای مربوط به رابط سیم‌کشی و واحدهای الکترونیکی شبکه محلی دستگاه کنترل که با حرف U نمایش داده می‌شوند که به ارتباطات شبکه اشاره دارد.

نحوه خواندن کدهای خطا

انوع کدهای خطا از دیدگاه دایم / موقت

۱.۱- کد خطای موقت ( معلق / در انتظار)

کدهای معلق یا موقت یا در انتظار اساساً یک تحقیق اولیه یا یک گزارش لحظه‌ای در موتور خودرو و یا هر یونیت دیگر خودرو است. به بیان ساده‌تر، یک نقص تصادفی می‌تواند در طول چرخه فعالیت فعلی خودرو ایجاد شود؛ اما فقط برای یک ثانیه این نقص اتفاق می‌افتد. این باعث می‌شود که خطای «موقت» ایجاد شود.
معمولاً کدهای معلق خیلی شدید نیستند، اما نباید آن‌ها را نادیده بگیرید.

حتماً تعمیر و بررسی کدهای موقت را پیگیری کنید. به‌عنوان‌مثال، ممکن است در جاده رانندگی کنید و به یک دست انداز برخورد کنید که باعث حرکت شمع یا وایرها شود. وایرها ممکن است به‌اشتباه تکان بخورد و باعث شود که شمع جرقه خوبی نداشته باشد.

نتیجه نهایی این است که ماشین یک‌لحظه موج زده و با لرزش کار کند و برای یک یا دو ثانیه احتراق به‌درستی انجام نمیشود و باعث ایجاد یک کد موقتی می شود. معمولاً در این صورت متوجه روشن شدن نشانگر هشدار یا چراغ چک نخواهید شد. این به این دلیل است که ازآنجایی‌که فقط یک‌بار و به‌طور خلاصه خطا اتفاق افتاده است، رایانه خودرو هیچ مشکلی را تشخیص نمی‌دهد و بنابراین هیچ کدی دائمی را نمایش نمی‌دهد.

کدهای خطای موقت اساساً یک نوع کد “تعمیرات پیشگیرانه” هستند. درواقع نشان‌دهنده مشکلی در خودرو نیستند تا زمانی که به‌طور متوالی اتفاق بیفتند.

۱.۲- کد خطای ذخیره‌شده

کدهای ذخیره‌شده کمی پیچیده‌تر از کدهای معلق یا موقت هستند. این کدها برای مقاصد تعیین‌شده و اقدامات احتیاطی ایمنی و یا به دلیل شناسایی نقص توسط کارخانه ایجادشده‌اند.

چیزی که درنهایت اتفاق می‌افتد این است که رایانه عیوب بسیار زیادی را تشخیص می‌دهد. هنگامی‌که استدلال مناسب را تشخیص دهد ، یک کد را در رایانه ذخیره می‌کند که سپس چراغ هشدار را روشن می‌کند.
رایانه علائم نقص واقعی را ذخیره می‌کند و یک کد شناسایی منحصربه‌فرد را نمایش می‌دهد تا به شما اطلاع دهد که دقیقاً چه چیزی اتفاق افتاده است. اغلب اوقات از وسیله نقلیه‌ای به‌وسیله نقلیه دیگر، این کدها ممکن است در همه پلتفرم‌های خودرو یکسان باشند.

این بدان معنی است که همه تولیدکنندگان خودرو تقریباً از همان “کد خطا” برای بسیاری از علائم مشابه استفاده می‌کنند. به‌عنوان‌مثال، اصطلاح P0420 معمولاً به معنای مشکل مبدل کاتالیزوری است. و در بسیاری از خودروها به معنی اشکال در سیستم کاتالیزور گزارش می‌شوند.

به‌طور خلاصه، تفاوت بین کدهای دائم و موقت ساده است. یکی به باعث روشن شدن چراغ هشدار می‌شود زیرا یک نگرانی مطمئن را تشخیص داده است. دیگری فقط به‌عنوان یک اقدام پیشگیرانه وجود خواهد داشت. با استفاده از دیاگ شما می‌توانید این نوع کد را از هم تفکیک کنید

انوع کدهای خطا از دیدگاه از جاری/غیر جاری

۲.۱- کد خطای جاری(current)

خطای جاری خطایی است که در حال حاضر این خطا در خودرو وجود دارد و یونیت کنترل‌کننده و یا حس‌گر پیوسته گزارش خطا را ارسال می‌کند، به‌عبارت‌دیگر پس از تعداد معینی از سفر خطا دوباره رخ می‌دهد. در این صورت خطا به‌عنوان خطای جاری گزارش می‌شود. در صورت پاک‌سازی خطای جاری با دیاگ به دلیل برطرف نشدن نقص همچنان خطا مشاهده خواهد شد.

۲.۲- کد خطای غیر جاری(non current)

درصورتی‌که خطا توسط حس‌گرهای کنترل‌کننده خودرو (یونیت کنترل) گزارش نشود کامپیوتر خودرو خطا را به وضعیت غیر جاری تغییر می‌دهد. پاک‌سازی خطا معمولاً خطای غیر جاری را از بین می‌برد. کد خطای غیر جاری خیلی خطرناک نبوده اما نیاز به بررسی جهت پیشگیری و جلوگیری از رخ دادن مجدد دارد.

*دستگاه پرتابل نگارخودرو یکی از دستگاه های دیاگ مولتی برند بوده که میتوان با استفاده از این دستگاه تمامی کد های خطای خودروهای رایج در ایران را بخوانید و خودرو را عیب یابی کنید.

برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه با نمایندگان ما در سراسر کشور تماس حاصل نمایید.